Mưa lũ kéo dài tại Quảng Trị đã gây ngập úng nghiêm trọng, tích tụ rác thải, xác động vật và ô nhiễm nguồn nước, tạo nguy cơ cao bùng phát dịch bệnh truyền nhiễm. Ngành Y tế tỉnh đã chủ động triển khai các giải pháp đồng bộ, trọng tâm là xử lý môi trường, khử khuẩn nguồn nước sinh hoạt và đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm. Các trung tâm y tế khu vực cùng chính quyền địa phương và cộng đồng đã khẩn trương tổng vệ sinh, thu gom rác, xử lý nước bằng hóa chất, giám sát dịch bệnh và tuyên truyền phòng ngừa, với phương châm "nước rút đến đâu, xử lý môi trường đến đó". Nhờ sự phối hợp chặt chẽ, đến nay tỉnh chưa ghi nhận ổ dịch lớn nào, tuy nhiên ngành y tế nhấn mạnh cần duy trì thường xuyên công tác phòng chống dịch và sự chủ động của cả cộng đồng để ứng phó hiệu quả với các nguy cơ tiềm ẩn.
QTO – Hậu quả từ những đợt mưa lũ kéo dài đã khiến nhiều khu vực tại tỉnh Quảng Trị đối mặt với tình trạng ngập úng nghiêm trọng, kéo theo sự tích tụ của rác thải, xác động vật và ô nhiễm nguồn nước sinh hoạt, tạo ra nguy cơ tiềm ẩn về sự bùng phát các dịch bệnh truyền nhiễm. Nhận thức rõ thách thức này, ngành Y tế Quảng Trị đã nhanh chóng và chủ động triển khai một loạt các giải pháp đồng bộ nhằm kiểm soát dịch bệnh. Trong đó, trọng tâm đặc biệt được đặt vào việc xử lý môi trường, khử khuẩn nguồn nước, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm, và bảo vệ sức khỏe toàn diện cho cộng đồng dân cư tại các vùng chịu ảnh hưởng.
Đẩy mạnh giám sát và xử lý môi trường
Ngay sau khi lũ rút, Trung tâm Y tế khu vực Lệ Thủy đã khẩn trương huy động toàn bộ nguồn nhân lực, phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương và các tổ chức đoàn thể để triển khai chiến dịch tổng vệ sinh môi trường. Công tác này bao gồm thu gom rác thải, xử lý triệt để nguồn nước sinh hoạt tại các khu vực bị ngập sâu. Đồng thời, các trạm y tế xã đã chủ động xây dựng kế hoạch xử lý môi trường, đảm bảo dự trữ đầy đủ thuốc men, hóa chất, trang thiết bị khử khuẩn, sẵn sàng ứng phó hiệu quả trước mọi tình huống dịch bệnh có thể phát sinh.
Bác sĩ CKI Trương Thế Phong, Phó Giám đốc Trung tâm Y tế khu vực Lệ Thủy, nhận định: “Chúng tôi đã xác định nhiệm vụ trọng tâm hàng đầu trong giai đoạn này là đảm bảo an toàn tuyệt đối cho nguồn nước và môi trường sinh hoạt sau các đợt bão lũ. Các trạm y tế cơ sở đã trực tiếp hướng dẫn cộng đồng cách thức xử lý nước bằng Cloramin B, thực hiện thau rửa bể chứa, vệ sinh giếng khơi, đồng thời giám sát chặt chẽ diễn biến các bệnh truyền nhiễm trong cộng đồng. Trong những thời điểm cao điểm, trung tâm đã cử các đội phản ứng nhanh đến các vùng trũng trọng điểm như An Thủy, Phong Thủy, Lộc Thủy để cung cấp hỗ trợ kỹ thuật về xử lý nước, phân phát hóa chất khử khuẩn và hướng dẫn người dân dọn dẹp nhà cửa, chuồng trại theo đúng quy trình chuẩn mực.”
 |
| Phái đoàn công tác của Bộ Y tế thực hiện kiểm tra, giám sát chuyên sâu về công tác phòng, chống dịch bệnh sau mưa lũ tại xã Lệ Thủy – Ảnh: T.T |
Tương tự, tại khu vực Hải Lăng, Trung tâm Y tế khu vực này cũng đã chủ động xây dựng và triển khai kế hoạch phòng, chống dịch bệnh từ rất sớm, ngay khi mùa mưa bão mới bắt đầu.
Bác sĩ Nguyễn Đình Nam, Phó Giám đốc Trung tâm Y tế khu vực Hải Lăng, cho biết: “Ngay khi nước lũ rút đi, trung tâm đã nhanh chóng chỉ đạo các khoa chuyên môn, đặc biệt là Khoa Y tế công cộng và Khoa Kiểm soát bệnh tật, triển khai đồng bộ các biện pháp giám sát môi trường và dịch bệnh trên tất cả các địa bàn. Công tác theo dõi được thực hiện liên tục hàng ngày, với phương châm kiên quyết ‘nước rút đến đâu, xử lý môi trường đến đó’, nhằm mục đích phát hiện kịp thời và ngăn chặn sớm nhất mọi nguy cơ bùng phát dịch bệnh tiềm ẩn sau lũ.”
Các đội chuyên môn đã phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương để hướng dẫn người dân trong việc thu gom, xử lý rác thải, xác động vật, thực hiện khử khuẩn nguồn nước sinh hoạt và giám sát chất lượng vệ sinh tại các khu dân cư, trường học. Đồng thời, Trung tâm cũng chỉ đạo các trạm y tế xã theo dõi sát sao tình hình sức khỏe cộng đồng, đặc biệt chú ý đến các bệnh truyền nhiễm phổ biến như tiêu chảy cấp, đau mắt đỏ, sốt xuất huyết. Yêu cầu đặt ra là phải báo cáo ngay lập tức khi phát hiện bất kỳ ca bệnh bất thường nào để có biện pháp khoanh vùng và xử lý kịp thời, hiệu quả.
Vận động cộng đồng cùng chung tay phòng, chống dịch bệnh
Công tác phòng, chống dịch bệnh sau các đợt mưa lũ không đơn thuần là trách nhiệm của riêng ngành Y tế, mà còn đòi hỏi sự đồng lòng, chung tay của toàn thể chính quyền và cộng đồng. Ngay sau khi nước rút, các thôn, xóm đã chủ động “ra quân” tổng dọn vệ sinh môi trường, thực hiện tiêu độc khử trùng toàn diện các khu dân cư, trường học và trạm y tế.
Ông Trần Văn Hợp, cư dân thôn Đại Phong (xã Lệ Thủy), chia sẻ: “Chúng tôi đã được cán bộ y tế hướng dẫn cụ thể về phương pháp xử lý nước giếng, rắc vôi bột xung quanh khu vực sinh sống, và quy trình thu gom xác gia súc đúng cách. Nhờ sự hướng dẫn này, khu vực của chúng tôi đã sớm được ổn định và quan trọng hơn là không ghi nhận bất kỳ sự phát sinh dịch bệnh nào.”
Song hành với các hoạt động trên, ngành Y tế đã tích cực phối hợp với chính quyền địa phương và các cơ sở giáo dục để tăng cường tuyên truyền, hướng dẫn học sinh thực hiện các biện pháp vệ sinh cá nhân cơ bản như rửa tay bằng xà phòng, ưu tiên sử dụng nước đun sôi, tuyệt đối không tiêu thụ thực phẩm ôi thiu, nhằm duy trì sức khỏe cá nhân. Cùng lúc đó, các đội y tế dự phòng đã triển khai các chiến dịch phun hóa chất diệt muỗi, ruồi, lăng quăng quy mô lớn tại các khu dân cư, đặc biệt tập trung vào những vùng từng bị ngập lụt kéo dài.
Theo báo cáo từ Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) tỉnh, đơn vị này đã kịp thời phân bổ 3.105kg hóa chất ViCHLORinE (Cacium hypochlorite) và gần 900kg hóa chất Cloramin B cho các trung tâm y tế khu vực. Song song đó, CDC cũng đã thành lập các đội phản ứng nhanh, luôn trong trạng thái sẵn sàng hỗ trợ khẩn cấp các địa phương khi có bất kỳ ổ dịch nào xuất hiện. Tính đến thời điểm hiện tại, toàn tỉnh chưa ghi nhận bất kỳ ổ dịch lớn nào sau lũ. Tuy nhiên, nguy cơ tiềm ẩn vẫn còn rất cao nếu công tác vệ sinh môi trường và kiểm soát chất lượng nguồn nước không được duy trì một cách thường xuyên và nghiêm ngặt.
 |
| Thực hiện phun hóa chất xử lý môi trường nhằm phòng, chống dịch bệnh hiệu quả sau lũ – Ảnh: T.T |
Bác sĩ CKI Nguyễn Ngọc Ánh, Phó Giám đốc CDC tỉnh, khẳng định: “Sau các đợt mưa lũ, nguy cơ bùng phát hàng loạt dịch bệnh như tiêu chảy, đau mắt đỏ, các bệnh ngoài da, sốt xuất huyết… là vô cùng lớn. Nguyên nhân chủ yếu xuất phát từ môi trường bị ô nhiễm nghiêm trọng, nguồn nước sinh hoạt bị nhiễm bẩn và lượng rác thải tồn đọng. Do đó, công tác phòng, chống dịch bệnh không chỉ là một nhiệm vụ cấp bách mang tính thời điểm, mà còn là một hoạt động cần được duy trì thường xuyên, liên tục, đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ và đồng bộ giữa chính quyền, ngành y tế và toàn thể cộng đồng người dân.”
Song song với sự tham gia tích cực của các lực lượng y tế trong công tác giám sát, xử lý môi trường, khử khuẩn nguồn nước và truyền thông phòng bệnh, điều quan trọng là mỗi người dân cần nâng cao ý thức tự chủ động bảo vệ sức khỏe bản thân và gia đình. Bác sĩ CKI Nguyễn Ngọc Ánh, Phó Giám đốc CDC tỉnh, nhấn mạnh: “Phòng, chống dịch bệnh sau lũ là trách nhiệm chung của toàn xã hội. Mỗi hộ gia đình cần chủ động thực hiện dọn dẹp, vệ sinh môi trường sống, thu gom và xử lý rác thải một cách khoa học, đồng thời đảm bảo nguồn nước sinh hoạt luôn trong trạng thái an toàn. Khi nhận thấy bất kỳ dấu hiệu bất thường nào về sức khỏe, người dân cần báo cáo ngay lập tức cho cơ quan y tế để nhận được sự hướng dẫn và xử trí kịp thời.”
Trước đó, Đoàn công tác số 3 của Bộ Y tế, dưới sự dẫn dắt của TS. Nguyễn Thành Đông, Phó Viện trưởng Viện Pasteur Nha Trang, đã tiến hành kiểm tra và giám sát chuyên sâu về công tác phòng, chống dịch bệnh sau mưa lũ tại xã Lệ Thủy. Qua đợt khảo sát thực tế tại Trạm Y tế Lộc Thủy và Trung tâm Y tế khu vực Lệ Thủy, đoàn công tác đã ghi nhận sự chủ động vượt trội trong việc chuẩn bị nhân lực, vật tư và phương tiện cần thiết cho xử lý nước và môi trường. Đồng thời, đoàn cũng đánh giá cao tinh thần sẵn sàng ứng phó và năng lực chuyên môn của đội ngũ y tế cơ sở.
TS. Nguyễn Thành Đông đã đặc biệt nhấn mạnh: “Ngành Y tế Quảng Trị cần duy trì sự chủ động tuyệt đối trước mọi kịch bản dịch bệnh có thể phát sinh, tăng cường giám sát chặt chẽ các yếu tố nguy cơ, đảm bảo việc chia sẻ thông tin kịp thời và phối hợp liên ngành, liên địa phương một cách chặt chẽ. Điều này nhằm mục đích huy động tối đa các nguồn lực cần thiết để ứng phó hiệu quả khi có bất kỳ sự cố y tế khẩn cấp nào xảy ra.”
Với sự chỉ đạo sát sao từ Bộ Y tế và Sở Y tế, cùng với sự chủ động từ tuyến cơ sở và tinh thần đồng lòng, quyết tâm của toàn thể người dân, công tác phòng, chống dịch bệnh hậu mưa lũ tại Quảng Trị đang được kiểm soát một cách hiệu quả và bền vững. Đây chính là nền tảng vững chắc, không chỉ giúp địa phương bảo vệ sức khỏe cộng đồng, ổn định đời sống dân sinh, mà còn tạo tiền đề quan trọng để sẵn sàng ứng phó linh hoạt với những diễn biến thời tiết cực đoan dự kiến trong tương lai.
Thành Trung
