Tỉnh Quảng Bình, thuộc miền bắc Việt Nam, trong vài năm trở lại đây đã có mặt trong danh sách những điểm du lịch trong nước đặc biệt hút khách.
Đến với Quảng Bình, bên cạnh cơ hội tham quan các địa danh nổi tiếng, chiêm ngưỡng phong cảnh thiên nhiên kỳ thú và thả mình trong làn nước biển trong xanh, khách du lịch còn có dịp thưởng thức những món đặc sản phong phú, ngon miệng mang đậm hương vị vùng biển. Trong số đó phải kể đến đặc sản Ruốc muối – một món ăn vô cùng giản dị nhưng rất quen thuộc và “đi cùng năm tháng” với người dân nơi đây.
Nói đến ẩm thực ở Quảng Bình thì không thể không nhắc đến các món ăn được chế biến từ con ruốc. Ruốc là một loại thuộc họ tôm, có thân dài khoảng 2 cm. Ruốc có nhiều ở gần bờ biển và đặc biệt phân bố rất nhiều ven các vùng biển Quảng Bình. Tuy nhiên, ruốc chỉ xuất hiện vài ba lần trong năm.
Để làm ruốc muối, ruốc vừa được đánh bắt không cần rửa lại bằng nước ngọt mà sẽ được trộn trực tiếp với muối theo tỷ lệ thể tích là 13 ruốc 1 muối, hoặc 8 ruốc 1 muối. Sau đó hỗn hợp này sẽ được ủ kín qua đêm bằng thau, chậu hoặc vại. Sau đó, người chế biến sẽ vắt một phần ruốc để lấy nước, phần còn lại sẽ được vắt khô và đem phơi nắng. Gặp ngày nắng to chỉ cần phơi một nửa ngày là được. Sau khi phơi đủ nắng, ruốc phải được mang đi giã thật kỹ, thật nhuyễn. Công đoạn giã ruốc rất quan trọng và là khâu quyết định cho chất lượng sản phẩm. Phần ruốc đã được giã sẽ được trộn với số nước lần trước ép từ ruốc ra, khuấy đều và mang đi phơi nắng lần hai. Nếu trời nắng đẹp chỉ cần phơi năm ngày đến một tuần. Trong lúc phơi nắng ruốc phải được thường xuyên khuấy đảo để được tiếp xúc đều với nắng. Khi chưa có nắng hoặc tắt nắng phải che đậy cẩn thận, tránh ruồi. Một hũ ruốc muối đạt chuẩn sẽ có độ mặn vừa phải, màu đỏ tươi, không quá loãng hoặc quá đặc.
Ruốc muối từ lâu đã trở thành món ăn quen thuộc trong bữa cơm hàng ngày của người dân Quảng Bình. Khi được nhiều du khách biết đến và ưa chuộng, người dân địa phương mới bắt đầu sản xuất lượng lớn để đáp ứng nhu cầu thị trường. Trong các tour du lịch động Phong Nha 3 ngày 2 đêm, các công ty du lịch luôn dành thời gian để du khách có dịp mua sắm đặc sản về làm quà cho người thân và bạn bè, trong đó ruốc muối luôn nằm trong top các mặt hàng được du khách tìm mua nhiều nhất.
