Xã Kim Điền, từng là điểm nóng về nạn phá rừng và lấn chiếm đất lâm nghiệp, đã chứng kiến sự chuyển mình mạnh mẽ nhờ sự vào cuộc đồng bộ của cấp ủy, chính quyền và cộng đồng. Địa phương này đã chủ động triển khai các giải pháp quyết liệt, tiêu biểu là việc thành lập Tổ bảo vệ tài nguyên rừng cấp xã cùng 12 tổ cấp thôn, bản để tăng cường tuần tra, kiểm soát và tuyên truyền. Nhiều chủ rừng cũng đã áp dụng hình thức khoán giao rừng cho cộng đồng quản lý, kết hợp hỗ trợ sinh kế, khuyến khích người dân cùng tham gia bảo vệ rừng. Nhờ những nỗ lực này, số vụ vi phạm lâm luật trên địa bàn đã giảm đáng kể (đặc biệt năm 2025 chưa ghi nhận vụ nào), đồng thời nâng cao khả năng phòng hộ và nhận thức của cộng đồng về tầm quan trọng của rừng.
Kim Điền, một xã miền núi từng là điểm nóng về nạn phá rừng và lấn chiếm đất lâm nghiệp, nay đã chứng kiến sự chuyển mình mạnh mẽ. Nhờ sự vào cuộc đồng bộ, quyết liệt của cấp ủy, chính quyền địa phương, các lực lượng chức năng và cộng đồng cư dân, công tác bảo vệ rừng (BVR) đã đạt được những kết quả tích cực, chấm dứt tình trạng vi phạm nghiêm trọng.
Với tổng diện tích gần 20.000ha rừng tự nhiên, hệ sinh thái rừng tại Kim Điền được phân bổ quản lý bởi nhiều đơn vị: Ban Quản lý Vườn Quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng nắm giữ hơn 8.600ha; Đội sản xuất huyện Minh Hóa (thuộc Công ty TNHH MTV Lâm công nghiệp Bắc Quảng Bình) quản lý gần 4.800ha; Ban Quản lý rừng phòng hộ Minh Hóa chịu trách nhiệm gần 16ha. Phần còn lại thuộc quyền quản lý của UBND xã Kim Điền và cộng đồng dân cư.
Sự phong phú về diện tích và tỉ lệ rừng giàu, kết hợp với lực lượng quản lý còn hạn chế, đã biến rừng Kim Điền thành mục tiêu hấp dẫn cho các hoạt động khai thác trái phép. Giai đoạn trước năm 2020, địa phương này thường xuyên phải đối mặt với nạn phá rừng và vận chuyển lâm sản trái phép. Nhận thức rõ tình hình, UBND xã đã chủ động triển khai các giải pháp quyết liệt nhằm tăng cường BVR. Điển hình là việc thành lập Tổ bảo vệ tài nguyên rừng và xung kích phòng cháy chữa cháy rừng (PCCCR) vào tháng 7/2025, với sự tham gia của lãnh đạo, chuyên viên UBND xã, cùng các lực lượng Kiểm lâm, Công an và Quân sự xã.
 |
| Hình ảnh: Các tổ công tác bảo vệ rừng tại xã Kim Điền tích cực tuần tra, kiểm soát. Ảnh: X.V |
Tổ công tác này được giao trọng trách xây dựng kế hoạch, tổ chức thực hiện các biện pháp toàn diện về quản lý, bảo vệ, khai thác bền vững, phát triển rừng và phòng cháy chữa cháy rừng trên toàn địa bàn xã.
Ông Đinh Anh Tuấn, Phó Chủ tịch UBND xã kiêm Tổ trưởng Tổ bảo vệ tài nguyên rừng và xung kích PCCCR xã Kim Điền, nhấn mạnh: “Kể từ khi được thành lập, chúng tôi đã khẩn trương phối hợp cùng các lực lượng chức năng và cộng đồng tại các thôn, bản để khoanh vùng trọng điểm có nguy cơ cao về phá rừng, lấn chiếm. Từ đó, các hoạt động tuần tra được duy trì thường xuyên, bao gồm cả những ngày nghỉ cuối tuần. Chỉ tính riêng từ ngày 13/10/2025 đến nay, chúng tôi đã triển khai 6 đợt tuần tra, kiểm soát rừng theo kế hoạch. Bên cạnh đó, tổ cũng tích cực phối hợp với các chủ rừng để đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động người dân cùng tham gia trồng và bảo vệ rừng.”
Để tăng cường hiệu quả công tác, UBND xã Kim Điền còn triển khai thành lập 12 Tổ bảo vệ tài nguyên rừng và xung kích PCCCR cấp thôn, bản, với tổng số 75 thành viên. Các thành viên này bao gồm bí thư chi bộ, trưởng thôn, trưởng ban công tác mặt trận và các cá nhân tiêu biểu khác trong cộng đồng. Nhiệm vụ chính của các tổ là kiểm tra, giám sát toàn diện công tác quản lý và BVR trên địa bàn; chủ động tuần tra, kiểm soát, thu thập thông tin về các hành vi khai thác, phá hoại, lấn chiếm đất rừng, cũng như mua bán, vận chuyển lâm sản trái phép; đồng thời, kịp thời phát hiện và huy động lực lượng, phương tiện xử lý các sự cố cháy rừng.
Song song với đó, nhiều chủ rừng đã áp dụng hình thức khoán giao rừng cho cộng đồng dân cư quản lý, bảo vệ, đồng thời cung cấp các hỗ trợ sinh kế cho bà con sinh sống ven rừng. Ông Nguyễn Tuyên, Trưởng thôn Đặng Hóa và là thành viên tổ BVR của thôn, cho biết: “Nhằm đảm bảo hiệu quả BVR, tổ chúng tôi thực hiện tuần tra rừng từ 4-5 lần mỗi tháng. Khi phát hiện bất kỳ dấu hiệu xâm hại nào, chúng tôi sẽ ngay lập tức báo cáo chủ rừng và các lực lượng chức năng để kịp thời huy động lực lượng và triển khai xử lý.”
Trước thời điểm 1/7/2025, thôn Đặng Hóa từng được UBND xã Hóa Sơn (cũ) giao khoán bảo vệ hơn 550ha rừng. Dù hiện tại không còn hợp đồng khoán trực tiếp từ xã, nhiều bà con trong thôn vẫn tự nguyện và tích cực tham gia Tổ bảo vệ tài nguyên rừng và xung kích PCCCR. Hơn nữa, một số hộ dân còn nhận khoán bảo vệ rừng từ các chủ rừng khác trên địa bàn, được hỗ trợ sinh kế, qua đó càng tăng cường sự tham gia chủ động vào các hoạt động tuần tra rừng cùng tổ và các chủ rừng.
Anh Trần Văn Hóa, một người dân tại thôn Đặng Hóa, bày tỏ sự phấn khởi: “Sau khi được tuyên truyền và trực tiếp tham gia vào công tác BVR, chúng tôi càng thấu hiểu sâu sắc những giá trị to lớn mà rừng mang lại, từ đó càng thêm nhiệt huyết bảo vệ. Dù công việc có lúc khó khăn, vất vả, nhưng bà con trong thôn đều cảm thấy vui và tự hào khi được góp sức mình vào việc giữ gìn rừng xanh, đồng thời có thêm nguồn thu nhập ổn định.”
Ông Nguyễn Công Chung, Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm Minh Hóa, khẳng định: “Trong thời gian gần đây, UBND xã Kim Điền, các chủ rừng và cộng đồng dân cư đã triển khai công tác quản lý và BVR một cách đặc biệt hiệu quả. Nhờ những nỗ lực này, số vụ vi phạm lâm luật trên địa bàn đã giảm đáng kể (đặc biệt trong năm 2025 chưa ghi nhận vụ nào), đồng thời khả năng phòng hộ của rừng, độ che phủ rừng và nhận thức về tầm quan trọng của BVR trong cộng đồng cũng được nâng cao rõ rệt.”
Xuân Vương
