Gieo mầm xanh văn hóa đọc

 

 

Cuộc thi Đại sứ Văn hóa đọc do Sở Văn hóa-Thể thao và Du lịch (VH-TT-DL) phối hợp với Sở Giáo dục và Đào tạo tổ chức đã và đang trở thành sân chơi ý nghĩa, truyền cảm hứng mạnh mẽ về văn hóa đọc trong cộng đồng, đặc biệt là thế hệ trẻ.

 

Không chỉ đơn thuần là cuộc thi viết, đây còn là hành trình lan tỏa những giá trị sâu sắc của sách, là nơi học sinh (HS) thể hiện suy nghĩ, khát vọng và trách nhiệm trong việc giữ gìn, phát huy văn hóa đọc. Qua đó, khuyến khích việc chia sẻ, lan tỏa niềm yêu thích đọc sách nhằm hình thành thói quen và kỹ năng đọc sách cho thế hệ trẻ; khơi dậy niềm đam mê, thúc đẩy phong trào đọc, phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng.

Cuộc thi nhằm khẳng định vai trò, những giá trị tốt đẹp của văn hóa đọc trong việc nâng cao năng lực tiếp cận thông tin và tri thức của người dân; đặc biệt là phát triển tư duy, khả năng sáng tạo, khơi dậy ý chí, khát vọng, quyết tâm phát triển quê hương, đất nước ngày càng phồn vinh, hạnh phúc; góp phần xây dựng hệ giá trị văn hóa và chuẩn mực con người Việt Nam.

 

Hàng nghìn bài dự thi mỗi năm là hàng nghìn câu chuyện xúc động, sáng tạo và chân thành về hành trình đến với sách, từ đó khẳng định vai trò của sách trong việc hình thành nhân cách, vun đắp ước mơ và nuôi dưỡng tâm hồn. Điều đáng mừng là nhiều HS vùng sâu, vùng xa, dù điều kiện còn hạn chế, vẫn thể hiện tình yêu đặc biệt với sách, cho thấy sức sống bền bỉ và khả năng chạm đến mọi miền của văn hóa đọc. Nhiều bài thi không chỉ hay về nội dung mà còn đầu tư công phu về hình thức, thể hiện sự nghiêm túc và trân trọng của HS với cuộc thi.

 

Phó Giám đốc Sở VH-TT-DL Hoàng Thanh Hiến cho biết: Năm 2025, cuộc thi tiếp tục được tổ chức với quy mô cấp tỉnh, chia làm hai vòng: Sơ loại cấp trường và sơ khảo cấp tỉnh, dành cho hai nhóm HS, gồm: Nhóm HS tiểu học (lớp 4, 5), THCS và nhóm HS THPT. Thời gian nhận bài thi sơ khảo diễn ra từ ngày 20/5 đến trước ngày 15/6. Thời gian chấm bài thi cấp tỉnh dự kiến từ ngày 20-30/6. Ban Tổ chức sẽ lựa chọn 6 bài có điểm cao nhất gửi về Cục Văn hóa cơ sở, Gia đình và Thư viện-Bộ VH-TT-DL để tham dự vòng chung kết. Thời gian trao giải vòng sơ khảo dự kiến vào cuối tháng 9/2025.

 

“Cuộc thi sẽ không khép lại sau những trang viết được chọn trao giải, mà còn mở ra những hành trình mới, nơi mỗi “đại sứ” tiếp tục sứ mệnh lan tỏa tình yêu sách đến bạn bè, trường lớp và cộng đồng. Đó cũng là cách để xây dựng một xã hội học tập, nhân văn và bền vững-bắt đầu từ những trang sách và trái tim biết rung động”, ông Hoàng Thanh Hiến nhấn mạnh.

 

 

Với mục đích rèn luyện kỹ năng đọc sách, khơi dậy sự yêu thích, niềm đam mê đọc sách cho học sinh, Trường THPT chuyên Võ Nguyên Giáp thường xuyên tổ chức các hoạt động ngoại khóa, các cuộc thi giới thiệu sách với nhiều thể loại, nội dung đa dạng, hình thức phong phú… Từ đó, học sinh dễ dàng tiếp cận với các tác phẩm hay của các tác giả trong và ngoài nước, nâng cao sự hiểu biết.

 

Theo Hiệu trưởng Trường THPT chuyên Võ Nguyên Giáp Nguyễn Thị Hải Yến, thông qua các hoạt động, cuộc thi giới thiệu sách, nhà trường đã tạo cho các em học sinh một “sân chơi” bổ ích, giúp các em có cơ hội tiếp cận gần hơn với sách. Không chỉ học sinh các lớp chuyên Văn, Lịch sử mà học sinh các lớp chuyên Toán, Vật lý, Hóa học… đều hào hứng tham gia.

 

Với các hình thức trình bày phong phú, sáng tạo, dí dỏm, các em đã giới thiệu những cuốn sách, tạo được sức hấp dẫn, hứng thú cho mọi người tìm đọc. Đến với các hoạt động ngoại khóa tuyên truyền về văn hóa đọc, các em không chỉ được giao lưu, kết nối, chia sẻ những cuốn sách đầy ý nghĩa, những cách thưởng thức và “đồng sáng tạo” đầy độc đáo của chính mình khi đón nhận một tác phẩm mà còn là những bài học nhân văn, sâu sắc mà mỗi một quyển sách mang lại. Từ đó nâng cao tinh thần yêu sách, đọc sách, gìn giữ và phát huy truyền thống hiếu học của người Việt trong mỗi người trẻ.

“Trước đây em vẫn thường đọc sách, tuy nhiên không dành nhiều thời gian cho việc này. Dần dần em càng hiểu rằng, thói quen đọc sách, sưu tầm sách sẽ giúp ích rất nhiều cho bản thân trong việc học tập, mở mang vốn kiến thức. Vì vậy, em tích cực tham gia các hoạt động ngoại khóa do nhà trường tổ chức. Mỗi lần như vậy, em thấy rõ hơn giá trị từ mỗi cuốn sách mang lại; nâng cao hơn nhận thức của mình từ việc đọc sách. Giờ đây, đọc sách đã trở thành thói quen của em. Em tự hứa với bản thân sẽ ưu tiên một khoảng thời gian hàng ngày cho đam mê này của mình”, em Đào Lê Bảo Ngọc, học sinh lớp 10 Văn 1, Trường THPT chuyên Võ Nguyên Giáp, chia sẻ.

 

Mong rằng, thế hệ trẻ hôm nay và mai sau sẽ đọc sách, yêu sách và sẽ học được từ sách những giá trị cao đẹp để nuôi dưỡng tâm hồn, ươm mầm yêu thương, hướng về những điều đẹp đẽ như hoa hướng dương hướng về mặt trời, đúng như Macxim Gorki đã từng nhận định: “Mỗi cuốn sách là một nấc thang mà khi bước lên, tôi dần tách khỏi con thú để trở thành con người”.

 

 

Từ khi con tập nói và chập chững biết đi, chị Đặng Thị Lệ Sương (đường Dương Văn An, TP. Đồng Hới) bắt đầu mua sách về đọc cho con và dần hình thành thói quen đọc sách từ đó. Chị cho biết thường chọn những sách có nội dung bồi dưỡng chỉ số đạo đức, chỉ số cảm xúc hơn là những sách thiên về kiến thức. Còn những cuốn sách tìm hiểu kiến thức tự nhiên thì mua sẵn, để giải đáp những khi con có vấn đề băn khoăn, cần tìm hiểu.

 

“Đọc sách là khoảng thời gian kết nối hai mẹ con. Ngay khi con còn nhỏ, mỗi tối, từ đầu hôm, em đọc sách cho con nghe, đến giờ lên giường đi ngủ, con sẽ đọc lại cho mình nghe. Hai mẹ con cùng phân tích, cùng kể lại; rồi con đặt câu hỏi, mẹ giải thích… nó diễn ra một cách tự nhiên như thế. Qua đó, mình cũng phát hiện được chiều hướng tư duy của con”, chị Sương chia sẻ. Theo chị, con sớm nhận biết được mặt chữ, có thể đánh vần, ghép chữ, biết đọc, biết viết dù mẹ chưa hề dạy con những điều đó, cũng là từ nhờ đọc sách. Và điều may mắn hơn là cô con gái nhỏ đã có được tình yêu đối với sách.

Chị Trịnh Thị Bích Hà (phường Đồng Hải, TP. Đồng Hới) có hai con trong độ tuổi từ 11-14 tuổi. Ở độ tuổi có nhiều trò vui giải trí nhưng các con của chị vẫn không bị “lôi kéo” rời bỏ những trang sách, bởi đã rèn được thói quen cho mình. Chị Hà tâm sự: Cũng như bao phụ huynh khác, tôi muốn tạo cho con thói quen đọc sách nhưng rất khó khi cuộc sống hiện đại có nhiều lực hút như điện thoại, tivi, mạng xã hội,… Tôi đã cùng đọc sách với con, vì nghĩ mình cần phải biết con đọc sách gì và sau khi đọc xong, con có cảm xúc và rút ra được bài học nào không. Có như vậy, con mới thích thú, có động lực và thấy được tác dụng của việc đọc sách.

 

Khi biết cô Nguyễn Thị Như Nguyệt, giảng viên Trường đại học Quảng Bình có dự án “Đọc sách vui vẻ”, tôi đã đăng ký ngay cho con tham gia và luôn đồng hành cùng con trong dự án án này. Hơn một năm qua, các bạn đến nhà cô đọc sách vào hai ngày cuối tuần. Cuối mỗi ngày, cô giáo thường tổ chức cho các con vẽ sơ đồ tư duy, trao đổi về nội dung đã đọc. Tôi mừng khi thấy sự thay đổi trong suy nghĩ của con về tầm quan trọng của sách. Thực sự các bạn đã hứng thú với việc đọc sách và vận dụng được vào bài học của mình. Cháu Trần Đức Hiếu, con trai chị Hà vui vẻ cho biết: “Con rút ra được nhiều bài học từ các câu chuyện, thu nhận được nhiều kiến thức hay từ sách, vốn từ cũng phong phú hơn, nhờ đó con viết văn hay hơn”.