Chuyển đổi số: Xóa bỏ nghèo thông tin, thắp sáng tri thức Việt

8

Trung Thuần, một xã mới hợp nhất, đã tiên phong đẩy mạnh chuyển đổi số (CĐS) để giải quyết thách thức về tiếp cận thông tin và hỗ trợ toàn diện các nhóm dân cư dễ bị tổn thương. Xã đã thành lập các Tổ Công nghệ số cộng đồng và triển khai Đề án 06, trực tiếp hướng dẫn người dân, đặc biệt là người cao tuổi và hộ nghèo, sử dụng các ứng dụng như VNeID và dịch vụ công trực tuyến. Bên cạnh việc đa dạng hóa kênh truyền thông số và nâng cấp hạ tầng phát thanh, xã còn ứng dụng CĐS vào quản lý hành chính, công khai 397 thủ tục và cung cấp 201 dịch vụ công trực tuyến toàn trình, mang lại hiệu quả vượt trội trong giải quyết hồ sơ. Nhờ các giải pháp đồng bộ, đến cuối năm 2025, Trung Thuần đã giảm đáng kể số hộ nghèo và cận nghèo, khẳng định vai trò của CĐS trong công tác giảm nghèo và hướng tới một môi trường số thân thiện, bình đẳng.

QTO – Trung Thuần, một địa phương hình thành từ sự hợp nhất của ba xã Quảng Tiến, Quảng Lưu và Quảng Thạch, đã đối diện với nhiều thách thức quản lý, đặc biệt trong việc đảm bảo quyền tiếp cận thông tin cho cộng đồng. Nhận thức rõ tầm quan trọng này, xã đã tiên phong đẩy mạnh chuyển đổi số (CĐS), biến công nghệ thành đòn bẩy chiến lược để thu hẹp khoảng cách thông tin và hỗ trợ toàn diện các nhóm dân cư dễ bị tổn thương.

Khơi Thông Dòng Chảy Thông Tin

Công tác xóa bỏ rào cản thông tin tại Trung Thuần đã được triển khai kiên trì và đồng bộ trong suốt thời gian qua, góp phần đáng kể vào việc nâng cao nhận thức cộng đồng về các chính sách hỗ trợ, dịch vụ an sinh xã hội, cơ hội đào tạo nghề và các giải pháp sinh kế bền vững. Các kênh tuyên truyền truyền thống như họp thôn, hệ thống loa truyền thanh, bảng tin, và pa-nô vẫn được duy trì và phát huy hiệu quả, đóng vai trò là cầu nối thông tin thân thuộc, gắn kết với người dân địa phương.

Nhằm thích ứng với yêu cầu nhiệm vụ trong kỷ nguyên số, xã đã chủ động thành lập các Tổ Công nghệ số cộng đồng và triển khai Đề án 06 tại toàn bộ 15/15 thôn. Qua các chương trình tập huấn chuyên sâu, thành viên của các tổ đã nhanh chóng tiếp thu kiến thức, rèn luyện kỹ năng và ứng dụng hiệu quả công nghệ số vào công tác truyền thông thực tiễn tại cơ sở.

Tổ Công nghệ số cộng đồng và Đề án 06 phối hợp với các lực lượng đến từng hộ dân để hỗ trợ cài đặt, kích hoạt tài khoản VNeID - Ảnh: H.N
Hình ảnh: Tổ Công nghệ số cộng đồng và Đề án 06 cùng các lực lượng chức năng trực tiếp hỗ trợ từng hộ gia đình cài đặt và kích hoạt tài khoản VNeID – Nguồn: H.N

Ông Phạm Văn Quốc, Trưởng thôn Hà Tiến, cho biết: “Tổ Công nghệ số cộng đồng và Đề án 06 của thôn Hà Tiến được kiện toàn với 7 thành viên nòng cốt. Chúng tôi chủ động phối hợp chặt chẽ với các lực lượng trong thôn, xóm để hỗ trợ bà con cài đặt, kích hoạt tài khoản VNeID, tích hợp thẻ bảo hiểm y tế (BHYT) và sổ sức khỏe điện tử vào ứng dụng, đồng thời hướng dẫn sử dụng các tiện ích trực tuyến khác. Đối với các hộ gia đình lớn tuổi hoặc có hoàn cảnh khó khăn, chưa quen với công nghệ, chúng tôi áp dụng phương pháp “cầm tay chỉ việc”, ban đầu bà con còn chút ngỡ ngàng, nhưng sau khi được hỗ trợ trực tiếp, họ đã rất nhiệt tình đón nhận và tiếp thu khá nhanh chóng.”

Bên cạnh hoạt động hướng dẫn trực tiếp, xã cũng tích cực đa dạng hóa kênh truyền thông số thông qua các nền tảng như nhóm Zalo thôn/xã, trang Zalo Official Account (OA) của xã, cộng đồng Facebook và cổng thông tin điện tử. Nhiều định dạng nội dung số sáng tạo như video ngắn, hình ảnh minh họa và infographic đã được sản xuất, giúp thế hệ trẻ tiếp cận thông tin một cách nhanh chóng và trực quan sinh động hơn.

Song hành với sự đổi mới trong phương thức truyền thông, công tác thu thập và quản lý dữ liệu về hộ nghèo, hộ cận nghèo cũng đã được xã cải thiện đáng kể thông qua việc ứng dụng bảng tính và phần mềm chuyên dụng. Điều này không chỉ giúp cán bộ dễ dàng theo dõi sát sao tiến độ hỗ trợ mà còn thuận tiện trong việc đối chiếu chính sách thụ hưởng và cập nhật kịp thời tình hình thực tế.

Số Hóa Vì Cộng Đồng: Nâng Cao Chất Lượng Phục Vụ

Không chỉ giới hạn ở công tác tuyên truyền, xã Trung Thuần đã mở rộng ứng dụng chuyển đổi số vào cả lĩnh vực quản lý và điều hành. Các hoạt động tập huấn về CĐS được triển khai rộng rãi, phổ cập kiến thức về bình dân học vụ số và hướng dẫn sử dụng dịch vụ công trực tuyến cho toàn thể người dân. Đặc biệt, Tiểu dự án 1 – Giảm nghèo về thông tin thuộc Dự án 6 đã được triển khai một cách bài bản, song hành với việc nâng cấp hạ tầng truyền thanh. Hệ thống đài truyền thanh ứng dụng công nghệ thông tin – viễn thông với 42 cụm loa đã được lắp đặt. Hiện tại, xã đang tiếp tục thực hiện đề án phát triển hệ thống loa truyền thanh, dự kiến lắp đặt thêm 12 cụm thu phát thanh thông minh IP, nhằm đảm bảo thông tin được truyền tải đến người dân nhanh chóng, rõ ràng và đồng bộ hơn.

Thành viên Tổ Công nghệ số cộng đồng và Đề án 06 thôn Hà Tiến hướng dẫn người dân tích hợp thẻ bảo hiểm y tế, sổ sức khỏe điện tử trên ứng dụng VNeID - Ảnh: H.N
Hình ảnh: Thành viên Tổ Công nghệ số cộng đồng và Đề án 06 thôn Hà Tiến nhiệt tình hướng dẫn người dân tích hợp thẻ bảo hiểm y tế và sổ sức khỏe điện tử trên ứng dụng VNeID – Nguồn: H.N

Tại Trung tâm Phục vụ hành chính công của xã, tổng cộng 397 thủ tục hành chính đã được công khai minh bạch qua nhiều kênh: từ bản giấy, mã QR đến việc đăng tải trên trang thông tin điện tử. Đáng chú ý, 201 thủ tục đã đủ điều kiện triển khai dịch vụ công trực tuyến toàn trình, cùng với 196 thủ tục trực tuyến một phần. Đây là một bước tiến mang tính chiến lược, giúp người dân tiếp cận gần hơn với các dịch vụ công số. Cụ thể, từ ngày 1/7 đến 28/11/2025, xã đã tiếp nhận 1.463 hồ sơ, trong đó có 1.093 hồ sơ được nộp trực tuyến và 1.408 hồ sơ đã được giải quyết trước thời hạn quy định, minh chứng cho hiệu quả vượt trội.

Theo ông Nguyễn Ngọc Ân, Trưởng phòng Văn hóa-Xã hội, UBND xã Trung Thuần, thách thức lớn nhất trong quá trình triển khai chính là sự phân hóa về kỹ năng số giữa các nhóm dân cư. Nhiều hộ nghèo còn thiếu hoặc chưa thành thạo sử dụng điện thoại thông minh, thậm chí không biết cách cài đặt hay vận hành các ứng dụng cơ bản. Ngoài ra, cơ sở vật chất hạ tầng đôi khi còn hạn chế, và nội dung tuyên truyền về CĐS của xã chưa thực sự đa dạng để đáp ứng mọi nhu cầu. Tình trạng phủ sóng internet không ổn định tại một số khu vực cũng gây gián đoạn trong quá trình hướng dẫn và sử dụng dịch vụ trực tuyến.

Nâng Cao Năng Lực Số, Định Hướng Phát Triển Bền Vững

Nhằm không ngừng nâng cao chất lượng và hiệu quả của công tác xóa nghèo thông tin gắn liền với chuyển đổi số, xã Trung Thuần đã đề ra nhiều giải pháp trọng tâm cho giai đoạn tiếp theo. Nhiệm vụ then chốt là tiếp tục hoàn thiện hạ tầng số và nâng cao năng lực số cho đội ngũ cán bộ cấp cơ sở. Ông Trần Minh Đông, Phó Chủ tịch UBND xã Trung Thuần, nhấn mạnh: “Địa phương sẽ tập trung đào tạo, hướng dẫn cán bộ thôn, xã các kỹ năng sản xuất nội dung số như quay dựng video, clip, thiết kế infographic và quản lý hiệu quả các nền tảng mạng xã hội. Đồng thời, xã sẽ xây dựng bộ tài liệu tuyên truyền chuẩn hóa, dễ hiểu và phù hợp với đặc thù từng nhóm dân cư. Các Tổ Công nghệ số cộng đồng và Đề án 06 cũng sẽ được củng cố để hỗ trợ người dân khai thác tối đa các dịch vụ số, đặc biệt ưu tiên cho các hộ nghèo và người cao tuổi.”

Nhờ vào sự triển khai đồng bộ và quyết liệt các giải pháp, công tác giảm nghèo tại xã Trung Thuần đã đạt được những chuyển biến vượt bậc. Cụ thể, đến cuối năm 2025, số hộ nghèo đã giảm ấn tượng từ 273 xuống còn 199 hộ; số hộ cận nghèo cũng giảm từ 135 xuống 104 hộ. Thành quả đáng khích lệ này là minh chứng rõ nét cho hiệu quả của việc thực hiện các tiểu dự án thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững.

Bên cạnh đó, xã sẽ tiếp tục hoàn thiện cơ sở dữ liệu về hộ nghèo theo hướng cập nhật liên thông, nhằm phục vụ công tác đối chiếu, phân tích và truyền thông chính sách một cách chính xác, kịp thời hơn. Đồng thời, địa phương sẽ mở rộng vùng phủ sóng internet, nâng cấp các thiết bị truyền thông và đẩy mạnh khuyến khích người dân tích cực sử dụng các dịch vụ công trực tuyến.

Với quyết tâm cao của toàn bộ hệ thống chính trị cùng sự đồng lòng, đồng hành của cộng đồng, Trung Thuần đang vững bước kiến tạo một môi trường số thân thiện và bình đẳng. Địa phương kỳ vọng mạnh mẽ sẽ trở thành hình mẫu tiêu biểu trong công tác xóa bỏ rào cản thông tin, qua đó góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống và thúc đẩy sự phát triển bền vững cho toàn xã.

H.N