Nghị định 310/2025/NĐ-CP vừa được ban hành đã sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 125/2020/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thuế và hóa đơn. Văn bản này mở rộng và làm rõ định nghĩa về vi phạm hành chính thuế, đồng thời bổ sung các trường hợp bất khả kháng và quy định chi tiết hơn về đối tượng chịu xử phạt, bao gồm cả các bên được ủy quyền. Nghị định cũng điều chỉnh tăng mức phạt đối với các tổ chức, cá nhân liên quan đến nghĩa vụ thuế, đặc biệt là hành vi cung cấp thông tin sai, chậm trễ, thông đồng trốn thuế hay bán hóa đơn. Các chế tài xử phạt hành vi lập hóa đơn không đúng thời điểm và không lập hóa đơn theo quy định pháp luật cũng được chi tiết hóa với nhiều mức phạt khác nhau tùy theo số lượng và tính chất vi phạm, có hiệu lực từ ngày 16/01/2026.
Chính phủ đã chính thức ban hành Nghị định số 310/2025/NĐ-CP, một văn bản pháp lý quan trọng sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 125/2020/NĐ-CP ngày 19/10/2020, quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thuế và hóa đơn.
 |
| Chính phủ công bố các quy định mới về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thuế và hóa đơn. |
Mở rộng và làm rõ định nghĩa vi phạm hành chính về thuế
Điểm đáng chú ý, Nghị định số 310/2025/NĐ-CP đã tiến hành sửa đổi, bổ sung khoản 1 Điều 2 của Nghị định số 125/2020/NĐ-CP, tập trung vào việc mở rộng và định nghĩa rõ ràng hơn về khái niệm vi phạm hành chính trong lĩnh vực thuế.
Theo đó, vi phạm hành chính về thuế được định nghĩa là những hành vi có lỗi do tổ chức, cá nhân thực hiện, vi phạm các quy định pháp luật về quản lý thuế, pháp luật về thuế và các khoản thu khác thuộc ngân sách nhà nước mà cơ quan quản lý thuế có thẩm quyền thu. Các khoản thu này bao gồm: tiền sử dụng đất; tiền thuê đất, thuê mặt nước; tiền cấp quyền khai thác khoáng sản; tiền cấp quyền khai thác tài nguyên nước; lợi nhuận sau thuế còn lại sau khi trích lập các quỹ của doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ; cổ tức, lợi nhuận được chia cho phần vốn nhà nước đầu tư tại công ty cổ phần, công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên; cùng các khoản thu theo quy định của pháp luật về quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp. Điều kiện để hành vi này bị xử phạt hành chính là không cấu thành tội phạm hình sự nhưng theo quy định của pháp luật phải chịu xử phạt vi phạm hành chính.
Quy định bổ sung về các trường hợp bất khả kháng trong xử phạt hành chính thuế và hóa đơn
Nghị định 310/2025/NĐ-CP cũng tiến hành bổ sung khoản 10 vào sau khoản 9 Điều 2, chi tiết các trường hợp được coi là bất khả kháng trong việc xử phạt vi phạm hành chính về thuế và hóa đơn. Theo đó, các tình huống này bao gồm: thiên tai, thảm họa, dịch bệnh, hỏa hoạn, tai nạn bất ngờ, chiến tranh, bạo loạn, đình công hoặc các sự kiện khách quan khác mà không thể lường trước được, đồng thời người nộp thuế không thể khắc phục được hậu quả dù đã áp dụng mọi biện pháp cần thiết và trong khả năng cho phép.
Điều chỉnh và bổ sung quy định về đối tượng chịu xử phạt
Nghị định số 310/2025/NĐ-CP tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý bằng việc bổ sung các quy định về đối tượng chịu xử phạt. Cụ thể, điểm a khoản 1 Điều 3 của Nghị định số 125/2020/NĐ-CP đã được sửa đổi, bổ sung để làm rõ hơn các đối tượng bị xử phạt vi phạm hành chính về thuế và hóa đơn.
Theo các quy định mới được ban hành, đối tượng có hành vi vi phạm hành chính về thuế, hóa đơn sẽ được xác định như sau:
Nếu người nộp thuế ủy quyền cho tổ chức, cá nhân khác thực hiện các nghĩa vụ về thuế, và pháp luật về thuế, quản lý thuế quy định rõ nghĩa vụ, trách nhiệm của bên được ủy quyền phải thay người nộp thuế thực hiện, thì khi bên được ủy quyền có hành vi vi phạm hành chính theo Nghị định này, chính tổ chức, cá nhân được ủy quyền sẽ phải chịu xử phạt.
Trường hợp tổ chức, cá nhân được giao nghĩa vụ đăng ký thuế, kê khai, nộp thuế thay cho người nộp thuế theo quy định của pháp luật về thuế và quản lý thuế, nếu các tổ chức, cá nhân này có hành vi vi phạm hành chính được quy định tại Nghị định này, họ sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính về thuế.
Đối với các trường hợp tuân thủ quy định chống xói mòn cơ sở thuế toàn cầu, nếu đơn vị hợp thành chịu trách nhiệm kê khai có nghĩa vụ đăng ký thuế, nộp hồ sơ khai thuế và nộp thuế thu nhập doanh nghiệp bổ sung, hoặc đơn vị hợp thành được Tập đoàn giao trách nhiệm gửi thông báo đơn vị hợp thành chịu trách nhiệm kê khai cùng danh sách các đơn vị hợp thành thuộc đối tượng áp dụng Nghị quyết số 107/2023/QH15, mà các đơn vị này có hành vi vi phạm hành chính theo quy định của Nghị định này, họ cũng sẽ phải chịu xử phạt.
Điều chỉnh quy định xử phạt vi phạm hành chính thuế đối với các tổ chức, cá nhân liên quan
Nghị định số 310/2025/NĐ-CP đã tiến hành sửa đổi Điều 19 về Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thuế đối với các tổ chức, cá nhân có liên quan, với các quy định cụ thể như sau:
Phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến 6.000.000 đồng áp dụng cho hành vi cung cấp thông tin, tài liệu liên quan đến việc xác định nghĩa vụ thuế hoặc tài khoản của người nộp thuế chậm trễ từ 05 ngày trở lên so với thời hạn quy định của pháp luật hoặc yêu cầu từ cơ quan thuế.
Mức phạt tiền từ 6.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng sẽ áp dụng đối với các hành vi sau:
– Cung cấp thông tin không chính xác về tài sản, quyền, nghĩa vụ tài sản, tài khoản ngân hàng hoặc thu nhập (tiền lương, tiền công) của người nộp thuế mà mình đang nắm giữ, trái với quy định pháp luật hoặc yêu cầu của cơ quan thuế.
Mức phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 16.000.000 đồng sẽ được áp dụng cho các hành vi sau:
– Không cung cấp thông tin về tài sản, quyền, nghĩa vụ tài sản, tài khoản ngân hàng hoặc thu nhập (tiền lương, tiền công) của người nộp thuế mà mình đang nắm giữ, trái với quy định pháp luật hoặc yêu cầu của cơ quan thuế;
– Hành vi thông đồng, bao che cho người nộp thuế trốn thuế, hoặc không chấp hành quyết định cưỡng chế hành chính thuế, ngoại trừ hành vi không trích chuyển tiền từ tài khoản của người nộp thuế đã được quy định tại Điều 18 Nghị định 125/2025/NĐ-CP.
Đáng chú ý, Nghị định mới cũng quy định mức phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng đối với hành vi cho hoặc bán hóa đơn.
Chế tài đối với hành vi lập hóa đơn không đúng thời điểm
Cùng với đó, Nghị định 310/2025/NĐ-CP đã sửa đổi, bổ sung khoản 2 Điều 24, quy định cụ thể về các chế tài áp dụng cho hành vi lập hóa đơn không đúng thời điểm theo quy định của pháp luật:
Áp dụng hình thức phạt cảnh cáo đối với hành vi lập sai thời điểm 01 số hóa đơn liên quan đến hàng hóa, dịch vụ khuyến mại, quảng cáo, hàng mẫu; hàng hóa, dịch vụ cho, biếu, tặng, trao đổi, trả thay lương cho người lao động, hoặc tiêu dùng nội bộ (ngoại trừ hàng hóa luân chuyển nội bộ phục vụ sản xuất); hoặc xuất hàng dưới dạng cho vay, cho mượn, hoàn trả hàng hóa.
Phạt tiền từ 500.000 đồng đến 1.500.000 đồng đối với hành vi lập hóa đơn không đúng thời điểm cho 01 số hóa đơn khi bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ; hoặc từ 02 đến dưới 10 số hóa đơn trong các trường hợp khuyến mại, quảng cáo, hàng mẫu, cho/biếu/tặng, trao đổi, trả thay lương cho người lao động, tiêu dùng nội bộ (trừ luân chuyển nội bộ để sản xuất), hoặc xuất hàng dưới dạng cho vay, cho mượn, hoàn trả hàng hóa.
Phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng nếu hành vi lập hóa đơn không đúng thời điểm áp dụng cho từ 02 đến dưới 10 số hóa đơn khi bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ; hoặc từ 10 đến dưới 50 số hóa đơn trong các trường hợp tương tự như trên (khuyến mại, quảng cáo, hàng mẫu, v.v…).
Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng nếu vi phạm lập hóa đơn không đúng thời điểm cho từ 10 đến dưới 20 số hóa đơn khi bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ; hoặc từ 50 đến dưới 100 số hóa đơn trong các trường hợp khuyến mại, quảng cáo, hàng mẫu, v.v…
Phạt tiền từ 15.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng khi lập hóa đơn không đúng thời điểm cho từ 20 đến dưới 50 số hóa đơn khi bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ; hoặc từ 100 số hóa đơn trở lên trong các trường hợp khuyến mại, quảng cáo, hàng mẫu, v.v…
Phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng đối với việc lập hóa đơn không đúng thời điểm cho từ 50 đến dưới 100 số hóa đơn khi bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ.
Phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 70.000.000 đồng nếu lập hóa đơn không đúng thời điểm cho từ 100 số hóa đơn trở lên khi bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ.
Quy định về mức phạt cho hành vi không lập hóa đơn
Nghị định 310/2025/NĐ-CP cũng đồng thời sửa đổi, bổ sung khoản 3 Điều 24, quy định rõ ràng về các mức xử phạt cho hành vi không lập hóa đơn theo đúng quy định pháp luật:
Áp dụng hình thức phạt cảnh cáo đối với hành vi không lập 01 số hóa đơn trong các trường hợp hàng hóa, dịch vụ khuyến mại, quảng cáo, hàng mẫu; hàng hóa, dịch vụ cho, biếu, tặng, trao đổi, trả thay lương cho người lao động, tiêu dùng nội bộ (trừ hàng hóa luân chuyển nội bộ để sản xuất); hoặc xuất hàng dưới dạng cho vay, cho mượn, hoàn trả hàng hóa.
Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 2.000.000 đồng áp dụng khi không lập 01 số hóa đơn đối với hành vi bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ; hoặc không lập từ 02 đến dưới 10 số hóa đơn trong các trường hợp khuyến mại, quảng cáo, hàng mẫu, cho/biếu/tặng, trao đổi, trả thay lương cho người lao động, tiêu dùng nội bộ (trừ luân chuyển nội bộ để sản xuất), hoặc xuất hàng dưới dạng cho vay, cho mượn, hoàn trả hàng hóa.
Phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng cho hành vi không lập từ 02 đến dưới 10 số hóa đơn khi bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ; hoặc không lập từ 10 đến dưới 50 số hóa đơn trong các trường hợp khuyến mại, quảng cáo, hàng mẫu, v.v…
Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng nếu không lập từ 10 đến dưới 20 số hóa đơn khi bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ; hoặc không lập từ 50 đến dưới 100 số hóa đơn trong các trường hợp khuyến mại, quảng cáo, hàng mẫu, v.v…
Phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng khi không lập từ 20 đến dưới 50 số hóa đơn khi bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ; hoặc không lập từ 100 số hóa đơn trở lên trong các trường hợp khuyến mại, quảng cáo, hàng mẫu, v.v…
Phạt tiền từ 60.000.000 đồng đến 80.000.000 đồng đối với hành vi không lập từ 50 số hóa đơn trở lên khi bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ theo quy định.
Các quy định chuyển tiếp
Nghị định 310/2025/NĐ-CP sẽ chính thức có hiệu lực thi hành kể từ ngày 16 tháng 01 năm 2026.
Nghị định cũng quy định rõ ràng về các trường hợp chuyển tiếp: Đối với hành vi vi phạm hành chính về thuế, hóa đơn đã chấm dứt trước ngày Nghị định này có hiệu lực, các quy định tại văn bản pháp luật về xử phạt vi phạm hành chính về thuế, hóa đơn có hiệu lực vào thời điểm xảy ra hành vi vi phạm sẽ được áp dụng.
Trường hợp hành vi vi phạm hành chính về thuế, hóa đơn đang tiếp diễn trước ngày Nghị định này có hiệu lực và được phát hiện sau ngày Nghị định này có hiệu lực, thì các quy định của Nghị định 310/2025/NĐ-CP sẽ được áp dụng.
Đối với các hành vi vi phạm hành chính về thuế, hóa đơn đã bị xử phạt trước ngày Nghị định này có hiệu lực nhưng cá nhân, tổ chức vẫn còn khiếu nại hoặc khởi kiện, việc giải quyết sẽ được thực hiện theo quy định của pháp luật về xử phạt vi phạm hành chính về thuế và hóa đơn, cùng các quy định pháp luật liên quan có hiệu lực tại thời điểm hành vi vi phạm đó được thực hiện.
Theo Chinhphu.vn
