Hàng trăm hộ dân tại thôn Cheng, xã Tân Lập đang đối mặt với khó khăn nghiêm trọng do tuyến đường huyết mạch dài gần 4km bị lầy lội, chia cắt nặng nề bởi mưa lũ, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh kế và việc vận chuyển nông sản. Tuyến đường này từng được hai nhà đầu tư dự án điện gió là Công ty CP Điện gió Khe Sanh và Công ty Tài Tâm cam kết đóng góp 18 tỷ đồng để nâng cấp, và cam kết đã được HĐND tỉnh Quảng Trị chính thức hóa. Tuy nhiên, sau khi dự án điện gió đi vào hoạt động, Công ty Tài Tâm bất ngờ rút khỏi cam kết góp vốn, đẩy dự án nâng cấp đường vào nguy cơ đình trệ do thiếu hụt nguồn vốn. Điều này khiến người dân tiếp tục chật vật với "con đường thống khổ", trong khi chính quyền tỉnh đang xem xét phương án giải quyết.
QTO – Hàng trăm hộ dân tại thôn Cheng, xã Tân Lập đang đối mặt với những khó khăn nghiêm trọng hàng ngày do tuyến đường huyết mạch bị lầy lội và chia cắt nặng nề bởi mưa lũ. Con đường dân sinh dài gần 4km này từng được hai nhà đầu tư dự án điện gió cam kết tự nguyện đóng góp 18 tỷ đồng để nâng cấp, song, ngay sau khi dự án điện gió đi vào hoạt động, một trong hai đơn vị là Công ty TNHH MTV Đầu tư Năng lượng Tài Tâm Quảng Trị (gọi tắt Công ty Tài Tâm) đã bất ngờ “rút lui”.
“Con đường thống khổ”
Tuyến đường dân sinh dài khoảng 4km, nối Quốc lộ 9 với thôn Cheng, đóng vai trò huyết mạch trong việc vận chuyển nông sản của bà con. Ghi nhận tại hiện trường cho thấy, nhiều đoạn đường đã bị mưa lũ xói mòn nghiêm trọng, hình thành những rãnh sâu và hố nước lớn ngay giữa lòng đường. Đặc biệt, không ít đoạn lầy lội, bùn đất đặc quánh, với những vết bánh xe tải hằn sâu tạo thành rãnh trơn trượt, tiềm ẩn nguy hiểm, khiến việc di chuyển bằng xe máy của người dân trở nên vô cùng chật vật.
Sau khi vật lộn điều khiển chiếc xe máy qua một đoạn đường ngập bùn, ông Hồ Xa Ơn (53 tuổi, người dân thôn Cheng) phải dừng lại nghỉ lấy sức trước khi tiếp tục hành trình. Ông Ơn chia sẻ, dù chỉ cách rẫy cà phê 2km, nhưng hàng ngày ông phải mất gần một tiếng đồng hồ mới có thể đến nơi. “Đây là con đường huyết mạch để vận chuyển nông sản, nhưng giờ đây, việc chở chuối, sắn hay cà phê bằng xe máy đều vô cùng gian nan”, ông Ơn bày tỏ.
Ông Ơn cũng nhấn mạnh rằng tình trạng đường sá xuống cấp nghiêm trọng đã tác động tiêu cực đến sinh kế của bà con. Chẳng hạn, mỗi chuyến chở nông sản ra chợ bán, người dân không chỉ phải chi 50 nghìn đồng tiền xăng mà còn phải vật lộn hàng giờ trên “con đường thống khổ”. Hậu quả là nhiều hộ buộc phải chấp nhận bỏ phí chuối chín trên rẫy do đường sá quá hiểm trở, không thể vận chuyển.
 |
| Cầu tràn dẫn vào thôn Cheng bị hư hại nghiêm trọng bởi mưa lũ, gây thêm trở ngại lớn cho việc đi lại của người dân – Ảnh: Q.H |
Vào thời điểm cà phê đang vào vụ thu hoạch đầu mùa, dù nhiều hộ dân đặt kỳ vọng lớn, nhưng họ buộc phải bán với giá thấp do khó khăn trong việc vận chuyển. “Gia đình tôi có 2ha cà phê, năm nay dự kiến thu hoạch khoảng 1 tấn quả nhưng giá lại thấp vì chi phí vận chuyển quá cao”, ông Ơn bổ sung.
Ông Hồ A Thông, Trưởng thôn Cheng, cho biết toàn thôn có 108 hộ dân, chủ yếu sống dựa vào kinh tế nông nghiệp với cây tràm, sắn, lúa nương và chăn nuôi trâu bò. Mỗi mùa mưa lũ, tuyến đường ra vào thôn lại biến thành bãi lầy, bị chia cắt, gây cản trở nghiêm trọng cho việc vận chuyển nông sản. “Con đường này đã xuống cấp trầm trọng từ lâu. Tình trạng đường như vậy khiến các phương tiện đi lại rất vất vả và thường xuyên hư hỏng. Dù người dân từng phải tự bỏ tiền thuê máy xúc để san gạt tạm, nhưng hiệu quả mang lại không đáng kể”, ông Thông nói.
Doanh nghiệp bội tín, con đường dang dở
Tuyến đường này không chỉ có ý nghĩa quan trọng đối với thôn Cheng mà còn là trục giao thông liên xã, phục vụ nhu cầu đi lại của người dân tại các thôn lân cận như Ku Ta Ka, Ra Ti (xã Tân Lập), Ho Le (xã Khe Sanh), đồng thời kết nối với trung tâm xã Lìa.
Vào tháng 8/2022, niềm hy vọng về một tuyến đường mới khang trang, thuận tiện cho việc đi lại và giao thương đã bùng lên trong cộng đồng khi Công ty CP Điện gió Khe Sanh và Công ty Tài Tâm đồng loạt cam kết hỗ trợ tỉnh Quảng Trị đầu tư nâng cấp tuyến đường Tân Liên-Thuận (ĐH.86).
Cụ thể, hai doanh nghiệp này đã ký văn bản đề xuất chủ trương đầu tư xây dựng, cải tạo tuyến đường ĐH.86, cam kết đóng góp 60% tổng kinh phí dự án (tổng cộng 18 tỷ đồng, mỗi bên 9 tỷ đồng); phần còn lại 40% sẽ do ngân sách tỉnh chi trả. Cam kết này sau đó đã được chính thức hóa bằng Nghị quyết số 14 của HĐND tỉnh Quảng Trị ban hành ngày 28/3/2023, qua đó đưa dự án vào kế hoạch đầu tư công với tổng mức đầu tư 30 tỷ đồng.
Dự án Nâng cấp, mở rộng tuyến đường Tân Liên-Thuận (ĐH.86), đoạn qua xã Tân Liên có chiều dài gần 3,7km. Theo Ban Quản lý Dự án, Phát triển quỹ đất và Cụm công nghiệp xã Khe Sanh, do những thay đổi trong quy định về bồi thường, hỗ trợ tái định cư, chi phí giải phóng mặt bằng dự kiến có thể tăng từ 12 tỷ đồng lên 20 tỷ đồng. Điều này dẫn đến tổng mức đầu tư dự án dự kiến tăng từ 30 tỷ đồng lên 38 tỷ đồng.
Trong văn bản đề xuất, hai doanh nghiệp đã khẳng định tầm quan trọng chiến lược của tuyến đường này, không chỉ phục vụ nhu cầu đời sống, kinh tế-xã hội của địa phương và hàng nghìn hộ dân các xã mà còn là tuyến đường độc đạo kết nối các Ủy ban nhân dân xã, khu vực đồn biên phòng, góp phần đảm bảo phát triển kinh tế, quốc phòng-an ninh cho toàn khu vực lân cận. Đặc biệt, đây cũng là tuyến đường duy nhất mà cả hai doanh nghiệp sử dụng để vận hành và bảo trì hai dự án nhà máy điện gió của họ trên địa bàn.
Thế nhưng, ngay sau khi dự án đi vào hoạt động, Công ty Tài Tâm đã bất ngờ gửi văn bản xin rút khỏi cam kết, không tiếp tục góp vốn cải tạo tuyến đường. Trong khi đó, Công ty Điện gió Khe Sanh đã chuyển 2 tỷ đồng vào ngân sách để thực hiện dự án và cam kết sẽ đóng góp thêm 7 tỷ đồng khi dự án được triển khai. Hành động này đã đẩy dự án cải tạo tuyến đường ĐH.86 vào nguy cơ đình trệ do thiếu hụt nguồn vốn, để lại người dân trong tình cảnh tiếp tục khốn khổ với con đường xuống cấp trầm trọng.
Đáng chú ý, vào tháng 5/2021, Công ty Tài Tâm cũng từng cam kết với Sở Giao thông vận tải tỉnh Quảng Trị (nay là Sở Xây dựng) rằng sau khi hoàn tất việc vận chuyển thiết bị cho dự án điện gió, đơn vị sẽ đầu tư xây dựng một cây cầu mới tại thôn Ván Ri. Tuy nhiên, dù dự án điện gió đã đi vào vận hành nhiều năm, Công ty Tài Tâm vẫn chưa thực hiện lời hứa này.
Về vấn đề Công ty Tài Tâm rút cam kết góp vốn xây dựng đường, lãnh đạo Sở Tài chính cho biết đã tiến hành tổ chức họp, đồng thời sẽ kiểm tra thực địa và đánh giá khả năng cân đối nguồn vốn, sau đó sẽ tham mưu phương án trình Ủy ban nhân dân tỉnh.
Quang Hải
