Chính phủ Việt Nam đã ban hành Nghị định 288/2025/NĐ-CP, có hiệu lực từ ngày 5/11/2025, nhằm thiết lập khuôn khổ pháp lý toàn diện cho việc quản lý các loại tàu bay không người lái và phương tiện bay đặc thù khác. Nghị định này bao trùm nhiều lĩnh vực từ thủ tục xuất nhập khẩu, nghiên cứu, sản xuất, đến điều kiện đăng ký, khai thác, sử dụng và cấp phép điều khiển phương tiện bay.
Văn bản quy định rõ các điều kiện đăng ký, bao gồm chứng minh quyền sở hữu hợp pháp và tuân thủ tiêu chuẩn kỹ thuật do Bộ Quốc phòng ban hành. Đồng thời, Nghị định cũng chi tiết hóa điều kiện khai thác như tuổi và tình trạng của người điều khiển, cùng yêu cầu về giấy phép bay phù hợp với trọng lượng và kiểu hoạt động của drone.
Nghị định áp dụng cho mọi tổ chức, cá nhân (bao gồm cả người nước ngoài) liên quan đến hoạt động bay không người lái trên lãnh thổ Việt Nam, hướng tới đảm bảo an toàn, tính hợp pháp và trật tự cho các hoạt động này.
Nghị định 288/2025: Khung pháp lý toàn diện cho đăng ký, khai thác và sử dụng phương tiện bay không người lái, đảm bảo an toàn và tính hợp pháp cho hoạt động drone tại Việt Nam.
 |
| Ứng dụng máy bay không người lái (drone) trong công tác phun thuốc bảo vệ thực vật. (Ảnh: Hoàng Nhị/TTXVN) |
Chính phủ vừa chính thức ban hành Nghị định số 288/2025/NĐ-CP vào ngày 5/11/2025, thiết lập một khuôn khổ pháp lý chặt chẽ cho công tác quản lý tàu bay không người lái và các phương tiện bay đặc thù khác.
Nghị định, bao gồm 8 chương và 35 điều, cụ thể hóa các quy định hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Phòng không nhân dân. Văn bản này bao trùm các lĩnh vực quan trọng như: thủ tục xuất nhập khẩu, tạm nhập tái xuất, tạm xuất tái nhập; quy trình nghiên cứu, chế tạo, thử nghiệm, sản xuất, sửa chữa, bảo dưỡng và kinh doanh các loại tàu bay, động cơ, cánh quạt cùng trang bị, thiết bị đi kèm của tàu bay không người lái và các phương tiện bay đặc thù khác. Bên cạnh đó, Nghị định cũng chi tiết hóa điều kiện đăng ký, khai thác, sử dụng và cung cấp thông tin đăng ký, cũng như quy định về đào tạo và cấp giấy phép điều khiển cho các phương tiện bay này.
Nghị định này áp dụng đối với tất cả cơ quan, tổ chức và cá nhân, bao gồm cả chủ thể Việt Nam và nước ngoài, có các hoạt động liên quan đến tàu bay không người lái và phương tiện bay khác trên lãnh thổ Việt Nam.
Điều kiện đăng ký phương tiện bay không người lái
Để đảm bảo quản lý chặt chẽ, Nghị định đã quy định rõ các điều kiện cần thiết cho việc đăng ký phương tiện bay, cụ thể như sau:
1. Phải có đầy đủ giấy tờ chứng minh quyền sở hữu hợp pháp đối với phương tiện bay, bao gồm:
a) Giấy phép nhập khẩu cùng Tờ khai Hải quan đối với phương tiện bay được nhập khẩu từ nước ngoài;
b) Hóa đơn tài chính từ đơn vị kinh doanh phương tiện bay đủ điều kiện, hoặc quyết định từ cơ quan có thẩm quyền, hoặc văn bản chuyển nhượng, hoặc các chứng từ tài chính khác theo quy định hiện hành của pháp luật.
2. Phương tiện bay phải tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật do Bộ Quốc phòng ban hành hoặc các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật đã được Bộ Quốc phòng chính thức công nhận.
 |
| Buổi trình diễn mô hình máy bay không người lái (drone) ứng dụng trong việc bón phân và phun thuốc trừ sâu cho cây lúa tại huyện Thoại Sơn, thu hút sự quan tâm của bà con nông dân. (Ảnh: Công Mạo/TTXVN) |
3. Đối với các trường hợp đặc biệt, Nghị định quy định hướng xử lý như sau:
a) Đối với phương tiện bay tự lắp ráp, chế tạo trước thời điểm Nghị định có hiệu lực, hoặc đang trong giai đoạn nghiên cứu, chế tạo, thử nghiệm, yêu cầu phải có Giấy xác nhận tình trạng kỹ thuật đủ điều kiện hoạt động do một đơn vị sản xuất, lắp ráp hoặc tổ chức có tư cách pháp nhân được cơ quan nhà nước có thẩm quyền công nhận kiểm nghiệm, đánh giá và cấp, kèm theo các thông tin cơ bản của phương tiện. Đồng thời, chủ sở hữu cần cung cấp giấy tờ chứng minh quyền sở hữu hợp pháp hoặc Bản cam kết chịu trách nhiệm hoàn toàn trước pháp luật về tính hợp pháp của phương tiện bay, để được xem xét đăng ký hoặc đăng ký tạm thời;
b) Đối với phương tiện bay đăng ký lần đầu tại Việt Nam, bắt buộc phải có giấy tờ xác nhận từ Cơ quan Hải quan về việc cho phép nhập khẩu, hoặc từ đơn vị có tư cách pháp nhân được cơ quan nhà nước có thẩm quyền công nhận về năng lực sản xuất, lắp ráp chủng loại phương tiện bay đó, nhằm hoàn tất thủ tục đăng ký.
Lưu ý rằng các điều kiện nêu trên không áp dụng đối với phương tiện bay thuộc quyền quản lý của Bộ Quốc phòng và Bộ Công an.
Điều kiện khai thác và vận hành phương tiện bay không người lái
Để đảm bảo an toàn và hiệu quả, Nghị định cũng đã quy định cụ thể các điều kiện cần thiết cho việc khai thác và vận hành phương tiện bay như sau:
1. Phương tiện bay phải sở hữu Giấy chứng nhận đăng ký hoặc Giấy chứng nhận đăng ký tạm thời còn giá trị pháp lý.
2. Người trực tiếp điều khiển phương tiện bay phải đạt độ tuổi từ 18 trở lên, ngoại trừ các trường hợp điều khiển phương tiện bay có trọng lượng cất cánh tối đa dưới 0,25kg. Đồng thời, người điều khiển phải đảm bảo không có nồng độ cồn, ma túy, chất gây ngủ hoặc bất kỳ chất cấm nào khác trong máu và hơi thở theo quy định của pháp luật.
 |
| Thiết bị bay không người lái (drone) được Cục Viễn thám quốc gia (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) triển khai để giám sát các khu vực có nguy cơ đốt rơm rạ. (Ảnh minh họa. Nguồn: TTXVN) |
3. Đối với người điều khiển phương tiện bay có trọng lượng cất cánh tối đa từ 0,25kg trở lên, bắt buộc phải có Giấy phép điều khiển bay quan sát bằng trực quan. Đặc biệt, nếu phương tiện bay có trọng lượng cất cánh tối đa từ 2kg trở lên, hoặc hoạt động ngoài tầm nhìn trực quan, hoặc bay theo chương trình cài đặt sẵn thông qua bộ điều khiển trung tâm, người điều khiển cần phải có Giấy phép điều khiển bay quan sát bằng thiết bị do cơ quan có thẩm quyền cấp, hoặc bằng cấp, chứng chỉ quốc tế được Bộ Quốc phòng Việt Nam chính thức công nhận.
4. Trong trường hợp một cá nhân điều khiển đồng thời từ hai phương tiện bay trở lên, ngoài việc tuân thủ các điều kiện đã quy định tại khoản 1, 2 và 3, người điều khiển còn phải chứng minh năng lực công nghệ có khả năng đáp ứng các yêu cầu về an toàn bay, được thể hiện rõ trong thông số kỹ thuật của hệ thống vận hành thiết bị bay. Đối với các hoạt động bay xếp hình, xếp chữ, hoặc biểu diễn ánh sáng nghệ thuật trên không, cần phải có sự đồng ý hoặc phê duyệt chính thức từ cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
5. Đối với người điều khiển trực tiếp phương tiện bay phục vụ các hoạt động thể thao, bên cạnh việc tuân thủ các điều kiện tại khoản 1 và 2, họ còn phải đáp ứng thêm các điều kiện bổ sung được quy định trong pháp luật về lĩnh vực thể dục, thể thao.
6. Người nước ngoài trực tiếp điều khiển phương tiện bay tại Việt Nam, ngoài việc phải tuân thủ toàn bộ các điều kiện đã nêu tại khoản 1, 2, 3, 4 và 5, còn bắt buộc phải có sự bảo lãnh từ một cơ quan, tổ chức hoặc cá nhân mang quốc tịch Việt Nam.
Đặc biệt, việc cấp phép bay trong các khu vực cấm bay sẽ chỉ được xem xét áp dụng đối với các hoạt động bay công vụ và phải đảm bảo tuân thủ nghiêm ngặt các yêu cầu về quốc phòng, an ninh, an toàn bay cũng như trật tự an toàn xã hội.
Nghị định này sẽ chính thức có hiệu lực thi hành từ ngày 5/11/2025.
Theo thông tin từ Vietnam+
