Phát triển bền vững: Bí quyết kiến tạo tương lai xanh

 

Trong khoảnh khắc trầm tư, ánh mắt Hồ Leng như lạc về miền ký ức xa xăm, nơi những mái nhà nép mình chênh vênh trên triền đồi bát úp. Dòng suối Tà Leng mỗi sớm mai, tựa khúc giao hưởng mượt mà của đại ngàn, đánh thức mọi giác quan sau giấc ngủ say nồng. Anh luôn tự hào khi mang cái tên của con suối ấy, dòng chảy khởi nguồn cho bản Dộ-Tà Vờng.

Kết thúc lễ “Chăm cha bới” (cúng cơm mới) thiêng liêng, già làng xiết chặt tay Hồ Leng, giọng ngậm ngùi nhưng đầy xúc động: “Hồ Leng ơi, con là máu thịt của rừng, hãy luôn nhớ về cội nguồn, bởi rừng luôn chờ con trở về”.

 

Hồ Leng không đành lòng quay đầu nhìn lại À pớ và Mía (bố mẹ) anh, họ đang tựa mình vào vách nứa nhuốm màu bồ hóng, đôi mắt rưng rưng dõi theo anh. Đứa con trai bé bỏng ngày nào của họ giờ đã trưởng thành…

– Hu…u…u….ú…u…! Có ai ở dưới đó không? Còn có ai không? Hú…u…u…u!

 

Những vệt đèn pin sáng lòa của Bộ đội Biên phòng xé toang màn đêm, quét dọc ngang vùng đồi núi đang oằn mình vì sạt lở do lũ quét. Dòng suối Tà Leng gầm gừ như một quái vật cuồng nộ, cuốn phăng mọi vật cản trên đường đi. Túp lều tạm bợ, nơi chị Hồ Thia chờ ngày vượt cạn, chênh vênh như tổ chim lạc lõng bám vào vách đá. Con suối hung tợn đã nuốt trọn mô đất nhô ra, từng mảng lớn đổ ập xuống, hòa vào dòng nước xiết rồi biến mất.

 

Một tay ôm ghì lấy bụng bầu đã trĩu nặng, chạm vào đôi đùi da rạn nứt loang lổ mẩn tím, chị Hồ Thia vật lộn với cơn chuyển dạ. Gió rít gào không ngớt, bụng chị quặn thắt từng cơn đau xé. Chị nhắm nghiền mắt, cố gắng hớp lấy từng hơi thở yếu ớt, mặc cho nước mưa quất ràn rạt vào mặt. “Lạy Giàng, lạy thần núi Ku Lôông phù hộ!”, chị thầm cầu nguyện. Những tia chớp xanh vụt loang loáng qua mi mắt. Mồ hôi vã ra hòa lẫn nước mưa. Cơn sốt nóng rát bên trong cùng cái lạnh thấu xương bên ngoài khiến đôi chân chị khuỵu xuống. Chị thét lên một tiếng thất thanh, xé nát không gian núi rừng cuồng nộ, nhưng giữa mưa bão dữ dội ấy, liệu có ai nghe thấu tiếng gào tuyệt vọng của chị? Chị lịm dần, trong cơn mê man, vẫn cảm nhận được những bàn tay mạnh mẽ đang nâng đỡ, bế mình lên chiếc võng…

 

Đôi mắt ngấn lệ, chị Hồ Thia trao Hồ Leng những vật phẩm truyền thống, lời dặn dò thấm đẫm tình mẫu tử: “Dù đi đâu, con cũng phải mang theo ‘bộ ba gốc rễ’: cái giỏ, cái nỏ và đọi hương. Cái giỏ, cái nỏ tượng trưng cho đạo lý sống hòa hợp với trời đất, cỏ cây; còn đọi hương là đạo hiếu với tổ tiên, cha mẹ sinh thành…”. Đứa con trai ngày nào, giờ đã thành một thanh niên rắn rỏi, thân thể cường tráng tựa thân cây lim. Ai có thể tin được, cậu bé sinh ra chỉ nặng hơn một ký, cơ thể tím tái nằm lọt thỏm trong lòng bàn tay người lớn, mang đủ thứ bệnh tật ấy, lại có thể vươn lên mạnh mẽ đến vậy?

 

Thế nhưng, Hồ Leng đã kiên cường vượt lên số phận, thoát khỏi vòng kìm kẹp của những hủ tục đã ăn sâu bám rễ trong cộng đồng thôn bản. Anh quyết tâm về xuôi theo đuổi con chữ, rồi nhập ngũ vào lực lượng Công an, sau đó thi chuyển chuyên nghiệp và chính thức trở thành một chiến sĩ Công an cơ động của tỉnh nhà. Bước đầu, anh đã gặt hái nhiều thành tích xuất sắc trong các cuộc thi bơi lội.

Niềm vui này không chỉ là của riêng gia đình Hồ Leng, mà còn lan tỏa khắp thôn bản, trở thành tấm gương sáng cổ vũ, khích lệ mạnh mẽ tinh thần học tập cho con em bản Dộ-Tà Vờng. Với quyết tâm theo đuổi con chữ, họ mong muốn trở về xây dựng quê hương, đặc biệt khi bản Dộ Tà Vờng đang được định hướng phát triển du lịch trọng điểm, với danh xưng “làng tiên cảnh” giữa đại ngàn.

 

Hồ Leng lần lượt siết chặt những bàn tay nâu sạm, mộc mạc và ấm áp như rễ sắn, rễ cây, nhưng ánh mắt anh vẫn không ngừng kiếm tìm một nụ cười đã neo sâu trong trái tim, tựa lời thề sắt son. Hồ Thanh và Hồ Leng đã cùng nhau lớn lên từ thuở ấu thơ, sẻ chia từng củ sắn, chiếc bánh Pồi, gùi nước Tà Leng mát lành. Ý chí quyết tâm, tấm lòng chở che, bảo vệ và sự trung trinh trong Hồ Leng mạnh mẽ vô cùng, đúng như cốt cách người Mày trên đỉnh núi Ku Lôông – những con người sống nơi đầu nguồn nước, mang trong mình sức mạnh của chim đại bàng huyền thoại trong truyền thuyết người Chứt…

 

” Kà tơm-tà lênh, kà tơm-tà lênh, bởi chỉ mới chiềng chiêng kdang, ktoi, tihal ktoi, bới chị mới, kà tơm-tà lênh, kà tơm-tà lênh che phướng I nơ, phi co chô, che hel vấng tược…

 

(O nàng ơi, mang kdâng, mang kói đi hái trầu, O có đi không, O này ơi.

 

Em cũng muốn đi, mà trầu có chỗ, em sợ, em hái không được…)

 

Giọng hát bản địa của Hồ Thanh, trong trẻo cao vút hòa lẫn chút bí ẩn ma mị, vọng lại từ đằng xa…

 

Trong khi nhiều cô gái cùng trang lứa mười chín đôi mươi ở bản đã có con cái đề huề, Hồ Thanh lại chọn gác lại chuyện chồng con để theo học lớp nghiệp vụ y tế thôn bản, được người cha đỡ đầu – một người lính biên phòng đóng chốt trên địa bàn – tận tình dẫn dắt và khích lệ. Hôm nay, cô đến tiễn Hồ Leng, người yêu vừa được gia đình và cả thôn bản tổ chức lễ “buộc chỉ tay” thiêng liêng. Nụ cười e thẹn bừng sáng trên làn da bánh mật. Nàng khẽ dúi vào giỏ của Hồ Leng một nắm cơm Pồi dẻo thơm mùi sắn, ngô và nếp nương, được gói cẩn thận trong chiếc mo cau sậm màu củ mài.

 

– Khi nào có dịp về Trung tâm y tế dự phòng tỉnh, em sẽ ghé thăm anh! Vừa dứt lời, Hồ Thanh vội vã chạy về nhà. Nàng không muốn níu kéo khoảnh khắc chia ly, sợ rằng những giọt nước mắt sẽ tuôn rơi không kiểm soát.

Hồ Leng ngồi lặng lẽ, khi ngắm màn mưa giăng, khi lại dõi theo sợi chỉ đỏ buộc nơi cổ tay, lòng anh ngổn ngang trăm mối.

 

Mọi hiểu lầm khởi phát từ buổi sáng định mệnh ấy, khi đơn vị điều động lực lượng Công an cơ động ra vùng cửa biển, hỗ trợ ngư dân neo giữ tàu thuyền trước thông tin bão lớn đang đổ bộ vào đất liền. Sau ba ngày mưa dầm dề, vùng cửa biển nước cuộn lên đục ngầu, cuốn theo từng mảng lục bình trôi dạt ra khơi. Trong số các tàu thuyền được đưa vào nơi trú ẩn an toàn, đội cứu hộ phát hiện một nhà hàng nổi đang bị những đợt sóng lớn đánh bật ra xa.

 

– Tất cả vốn liếng đã đổ theo sông biển cả rồi, biết lấy gì mà sống đây trời ơi!

 

Trái ngược với vẻ tươi vui, hóm hỉnh thường ngày khi đón tiếp khách khứa trên nhà hàng nổi, gương mặt người chủ quán giờ đây tràn ngập vẻ rầu rĩ, xót xa. Cô con gái ông cũng bật khóc nức nở.

 

Hồ Leng tiến đến an ủi hai cha con: “Có chúng tôi và lực lượng Bộ đội Biên phòng đang tuần tra ở đây, chúng tôi sẽ cố gắng đưa nhà bè của ông vào bờ an toàn…”.

 

Cô gái quệt nước mắt, nhìn chàng trai có đôi mắt đen sáng, gương mặt thật thà nhưng giọng nói kiên nghị. Hai cha con đặt trọn niềm tin vào anh. Cô dõi theo bóng dáng anh khuất dần, màu cảnh phục hòa vào sắc xanh lục bình dập dềnh theo từng đợt sóng dữ.

 

Không cần phải nói, niềm vui vỡ òa của hai cha con, cùng tiếng vỗ tay hoan hô của ngư dân trên bờ, đã minh chứng cho thành quả của bao nỗ lực. Cô gái tủm tỉm cười nhìn anh, mãi một lúc sau mới đủ mạnh dạn tiến lại gần, ngỏ lời mời anh ghé thăm nhà hàng nổi. Hồ Leng khéo léo từ chối: “Đây là công sức của cả tập thể, không phải riêng tôi. Tôi xin ghi nhận tấm lòng này, nhưng xin hẹn dịp khác nhé!”.

 

Cô gái càng thêm nể phục anh. “Tên em là Hải Hà, tên của sông của biển đó. Chiếc chuông vỏ sò này, em mong mỗi lần cơn gió ngang qua, anh sẽ nhớ đến em!”.

 

Hồ Thanh, sau khi nghe tin từ đơn vị anh, vội vàng rời Trung tâm y tế dự phòng, chạy đến vùng cửa biển. Đập vào mắt nàng là cảnh tượng tưởng chừng thân mật của hai người. Nàng vùng chạy, nước mắt hòa lẫn cùng nước mưa.

 

Nàng không muốn nghe Hồ Leng giải thích, và con đường trở về bản hôm ấy bỗng trở nên xa lắc, mịt mờ…

 

“Em rất nhớ anh, thực ra… em rất hiểu con người anh mà…”, lời nói chập chờn vọng lại qua chiếc điện thoại nhiễu sóng, nhưng đủ sức xoa dịu trái tim Hồ Leng. Anh như nuốt lấy từng lời ngọt ngào của Hồ Thanh, cảm giác như đang uống từng ngụm nước suối Tà Leng mát lành. Anh nhìn sợi chỉ đỏ trên tay, nụ cười tươi của Hồ Thanh hiện lên, lấp lánh tựa cánh mai rừng chớm nở.

 

Mùa xuân đang về trên đỉnh núi Ku Lôông, mang theo hy vọng và những khởi đầu mới…